YANSIMALAR...

Mesleki Gelişim Modelleri

 Belirli bir amaca yönelik olarak oluşturulan büyük ölçekli ve kapsamlı uygulamalara sistem, Özel bir amaca yönelik uygulama yaklaşımlarına ise model denir. Mesleki gelişim sistemi geliştirilirken; mesleki gelişimin amaçları, mesleki gelişimin gerçekleştirileceği bağlam, sistemdeki paydaşların bireysel ve mesleki özellikleri, kullanılacak model, teknik ve işlemler, mesleki gelişimin maliyeti ve yararları, karar organında yer alacak kişilerin belirlenmesi, mesleki gelişimin alt yapısına verilecek desteğin belirlenmesi, mesleki gelişim uygulamalarının farklı kurumlar üzerindeki etkisinin ölçülmesi ve değerlendirilmesine dikkat edilmesi gerekir.

1)    Yetişkin Öğrenme Modeli

Yetişkin öğrenmesi ve yetişkin öğretim programı planlama ilkelerini kapsayan bir modeldir. Yetişkin öğrenme modelinin aşamaları: planlama öncesi, planlama , uygulama ve  izleme aşamalarından oluşmaktadır.

Planlama öncesi aşamada, kurumsal hedeflere gereksinimlere ve kurumsal ortama önem verilir. Görev alacak uzmanların görev tanımlarının yapılması, ihtiyaçların belirlenmesi, mevcut olanakların gözden geçirilmesi, amaçların belirlenmesi bu aşamada gerçekleştirilir.

Planlama aşamasında, planlama öncesi aşamasında gerçekleşen işlemler ve gereksinimler doğrultusunda mesleki gelişin içeriği belirlenir, programı gerçekleştirecek uzman kişi belirlenir ve uygulama için ön hazırlıklar gerçekleştirişir.

Uygulama aşamasında, ilk aşamada belirlenen amaca, hem öğretmenler hem de eğitim kurumu olarak okul için istenen sonuçlara ulaşmayı sağlayacak bir mesleki gelişim programı oluşturulmasıdır.

İzleme aşaması, diğer aşamalara bağlı olarak değerlendirme ve yenileştirme işlemlerinin gerçekleştirildiği aşamadır.

 Bu model uygulanırken, uygun öğrenme ortamının oluşturulmasına, etkin katılımın sağlanmasına, işbirliğine dayalı araştırmalar yapılmasına, uygulamaya dönük öğrenmelerin gerçekleşmesine dikkat edilmelidir. Yetişkin öğrenme süreci basamakları farkında olma, ilgilenme, karşılaştırma, deneme ve uygulamadır. Öğretmen öncelikle problemin farkında olmalıdır. Problemin çözümüne ilişkin bilgi toplamlı yani problemle ilgilenmeli. En iyi çözüme ulaşmak için çözüm yollarını karşılaştırmalı. Seçtiği çözüm yolunu uygulamaya geçmeden test etmeli ve yeni bilgi, beceriyi benimseyerek uygulamaya geçirmeli.

2)   Okul Temelli Mesleki Gelişim Modeli

Öğrencilerin öğrenme ihtiyaçları temelinde ve okul gelişimi hedefleri doğrultusunda öğretmenlerin bireysel ya da grup olarak mesleki gelişim planı hazırlaması ve uygulamasıdır. Öğretmenin mesleki gelişiminin okulun kültürü ve gelişimi üzerinde doğrudan etkiye sahip olması en önemli özelliğidir. Öğretmenlerin bireysel mesleki gelişim planı hazırlaması, okul gelişim planı ile mesleki gelişim planını ilişkilendirmesi, mesleki gelişim planların uygulanması ve izlenmesi, mesleki gelişim planının değerlendirilmesi aşamalarından oluşur.

3)   Gereksinime Dayalı Uyum Modeli

Değişim ve gelişim gereksinimine dayalı olarak, öğretmenlerin değişime uyum sağlamaları temeline dayanır. Bu modelde, değişime ve yeniliğe ilişkin bireysel tecrübeler önemlidir, değişimin nasıl gerçekleştirileceğinin belirlenmesi ve bireysel gereksinimlere göre uyarlama gerekir.

Gereksinim, uygulama ve değişimin sağlanması aşamalarından oluşur.

• Gereksinim aşaması; farkındalık, bilgi, birey, yönetme, önem, işbirliği ve odaklanma basamakları vardır. Bu aşamada, öğretmenlerin mesleki gelişim sürecine hazırlanmaları, uygulamaya odaklanmaları amaçlanır.
• Uygulama aşaması; uyum, hazır olma, beceri, alışkanlık, geliştirme, entegresyon, yenileme basamaklarından oluşur. Bu aşamada, öğretmenlerin mesleki gelişim sürecindeki kazanımları, öğrenme ve öğretme sürecine aktararak uygulamaya yönelik bilgilerini çevrelerine yaymaları amaçlanır.
• Değişimin sağlanması aşaması; kurum yöneticisinin mesleki gelişiminin sürekliliğini sağlaması amaçlanır. Mesleki gelişim sürecine yönelik kurumsal destek, sürekli eğitim ve bilgi, danışmanlık ve destek, izleme ve değerlendirme, iletişim ve sonuçlarının yayınlanması basamaklarından yararlanarak değişim ve yeniliğin sağlanmasıdır.

4)   Eylem Araştırma Modeli

Öğrenme- öğretme ortamında araştırmacı olarak öğretmenler, yöneticiler, okul danışmanları ya da diğer ilgililer tarafından öğrencilerin nasıl daha iyi öğrenebilecekleri konusunda bilgi edinmek amacıyla yapılan sistematik bir araştırma sürecidir. Bu model, sürekli iyileşme ve değişim gerektirir.  Eylem araştırması modeli üç türde gerçekleşir: bireysel eylem araştırmaları, işbirliğine dayalı eylem araştırmaları, okul genelinde eylem araştırmalarıdır.

• Bireysel eylem araştırmasında, öğretmen kendi sınıfında bir sorunun çözümüne odaklanır.
• İşbirliğine dayalı eylem araştırmasında, bir grup öğretmen tarafından bir ya da birkaç sınıftaki sorun üzerinde çalışmalara odaklanır.
• Okul genelinde eylem araştırması, okulun iyileştirilmesine ve geliştirilmesine yönelik olarak müdür ve öğretmenler olmak üzere bütün paydaşların sürece katılımları ile gerçekleşir.

Bu sürecin aşamaları; problemin belirlenmesi, veri toplama sürecinin planlanması, verilerin toplanması ve analiz edilmesi, verilerin analizine dayalı olarak eylem planının oluşturulması, eylem planının uygulanması, eylem planı uygulamasına ilişkin verilerin toplanması ve analiz edilmesinden oluşur.

5)   İşbirliğine dayalı problem çözme modeli

İki ya da daha fazla öğretmenin belirli bir sorunun çözümüne ilişkin bir araya gelerek çalıştıkları bir mesleki gelişim modelidir.

6)   Öğretmenlerin gözlem ve değerlendirilmesi modeli 

Mesleki gelişim sürecinin iki öğretmen arasında gelişmesidir. Biri gözlemci diğeri ise gözlenen konumundadır. Üç aşaması vardır: gözlem öncesi tartışma, sınıf gözlemi, gözlem sonrası tartışma

• Gözlem öncesi tartışma aşamasında gözlemcinin gözlenende nelere dikkat edileceği konusunda anlaşma yaparlar.
• Sınıf gözlemi aşmasında, yapılan anlaşmaya uygun biçimde gözlemci gözlem sonuçlarını kayıt altına alır.
• Gözlem sonrası tartışma aşamasında, gözlemci gözlenen bireye gözlem sonuçları ile ilgili geri dönüt verir.

Görüntülenme Sayısı: hesaplanıyor...